COVID-19 चा प्रसार पुन्हा वाढत आहे, विशेषतः एक नवीन आणि अधिक संसर्गजन्य प्रकार COVID-19: – XEC – जो 15 देशांमध्ये झपाट्याने पसरत आहे. जून महिन्यात जर्मनीमध्ये सर्वप्रथम आढळलेला XEC हा KS.1.1 आणि KP.3.3 प्रकारांचा संयोजन आहे. रिपोर्टनुसार, या प्रकाराने यापूर्वीच्या FliRT प्रकाराला मागे टाकले आहे, जो आधी सर्वाधिक पसरलेला होता. हा प्रकार ओमिक्रॉन (Omicron) प्रकाराशी संबंधित आहे आणि सध्या युरोप, उत्तर अमेरिका आणि आशिया खंडांमध्ये “खूप वेगाने” पसरत आहे. सुमारे 550 नमुने आतापर्यंत नोंदवले गेले आहेत, ज्यात 27 देशांचा समावेश आहे, जसे की पोलंड, नॉर्वे, लक्झेंबर्ग, युक्रेन, पोर्तुगाल, अमेरिका आणि चीन.
कॅलिफोर्नियातील स्क्रिप्स रिसर्च ट्रान्सलेशनल इन्स्टिट्यूटचे संचालक एरिक टोपोल यांनी X वर केलेल्या एका पोस्टमध्ये सांगितले की, “या स्थितीमध्ये XEC प्रकार सर्वात पुढे जाणारा प्रकार म्हणून दिसत आहे.” तज्ञांच्या मते, XEC मध्ये काही नवीन उत्परिवर्तन (mutations) आहेत, ज्यामुळे या प्रकाराचा प्रसार या शरद ऋतूमध्ये होण्याची अधिक शक्यता आहे.
COVID-19: XEC प्रकारची वैशिष्ट्ये
XEC हा प्रकार KS.1.1 आणि KP.3.3 प्रकारांचे संयोजन असल्यामुळे त्यात दोन्ही प्रकारांच्या गुणधर्मांचा समावेश आहे. या नवीन प्रकारामध्ये काही नवीन उत्परिवर्तन झाले आहेत, ज्यामुळे त्याचा प्रसार अधिक वेगाने होत आहे. तज्ञांचे म्हणणे आहे की, हे उत्परिवर्तन विषाणूला अधिक संसर्गजन्य बनवत आहेत, ज्यामुळे त्याचा प्रादुर्भाव अधिक लोकांमध्ये जलदगतीने होऊ शकतो.
COVID-19: XEC नवीन लक्षणे कोणती?
XEC प्रकाराशी संबंधित काही नवीन लक्षणे दिसून येत आहेत, जी ओमिक्रॉन आणि त्याच्या इतर उपप्रकारांपेक्षा थोडी वेगळी असू शकतात. तज्ञांच्या मतानुसार, XEC प्रकाराची मुख्य लक्षणे पुढीलप्रमाणे आहेत:
- घशात खवखव: या प्रकारात घसा खवखवणे किंवा घशात त्रास होण्याचे प्रमाण अधिक दिसत आहे.
- ताप: अनेक संक्रमित व्यक्तींमध्ये ताप येणे हे एक सामान्य लक्षण आहे. काही वेळा हा ताप हलका असतो, तर काही वेळा जास्त ताप येतो.
- सर्दी आणि नाक बंद होणे: सर्दी, नाक बंद होणे किंवा वाहणे हे देखील लक्षण आहे, जे सामान्य सर्दीप्रमाणे वाटू शकते.
- डोकेदुखी: डोकेदुखीची तक्रार देखील अनेक संक्रमितांमध्ये पाहिली जात आहे.
- थकवा: अत्यंत थकवा किंवा अशक्तपणा जाणवणे हे XEC प्रकाराच्या संक्रमणाचे लक्षण आहे, जसे की ओमिक्रॉन प्रकारांमध्ये होते.
- खोकला: सुका खोकला किंवा कफ असलेला खोकला हे एक प्रमुख लक्षण आहे.
- श्वास घेण्यास त्रास: काही रुग्णांमध्ये श्वास घेताना त्रास होणे, विशेषतः ज्यांना आधीपासून फुफ्फुसाचे किंवा श्वसनाचे आजार आहेत, त्यांच्यात हे लक्षण अधिक तीव्र असू शकते.
हे लक्षणे इतर कोविड प्रकारांशी साधर्म्य दाखवतात, परंतु XEC प्रकाराच्या संसर्गजन्यतेमुळे ही लक्षणे अधिक वेगाने आणि व्यापकपणे पसरू शकतात.
COVID-19: XECसतर्क राहण्याचे उपाय?
XEC प्रकाराच्या वाढत्या प्रसाराच्या पार्श्वभूमीवर, स्वतःला आणि इतरांना सुरक्षित ठेवण्यासाठी काही महत्त्वाचे उपाय पाळणे आवश्यक आहे. पुढील काही उपायांमुळे आपण कोविडच्या नवीन प्रकारापासून स्वतःला जपू शकतो:
- लसीकरण आणि बूस्टर डोस
– लसीकरण घेतले नसल्यास त्वरित कोविड-१९ लस घ्यावी.
– जर आधीच लस घेतली असेल, तर तज्ञांच्या सल्ल्यानुसार बूस्टर डोस घेणे आवश्यक आहे. यामुळे नवीन प्रकारांपासून सुरक्षेचे प्रमाण वाढते. - मास्कचा वापर
– सार्वजनिक ठिकाणी आणि गर्दीच्या ठिकाणी मास्क घालणे अत्यंत आवश्यक आहे. मास्कने श्वसनमार्गातून विषाणूचा प्रसार कमी होतो.
– एन९५ मास्क किंवा तीन स्तरांचे मास्क अधिक सुरक्षित आहेत. - सामाजिक अंतर (सोशल डिस्टन्सिंग) पाळणे
– लोकांमध्ये सामाजिक अंतर ठेवणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. गर्दी टाळावी, तसेच सार्वजनिक ठिकाणी ६ फूट अंतर ठेवणे आवश्यक आहे. - हातांची स्वच्छता राखणे
– वारंवार हात धुणे अत्यावश्यक आहे. कमीत कमी २० सेकंद साबणाने किंवा अल्कोहोल-आधारित सॅनिटायझरने हात साफ करावेत.
– बाहेरून घरी आल्यावर, खाण्यापूर्वी, किंवा कोणत्याही वस्तूला स्पर्श केल्यानंतर हात धुणे गरजेचे आहे. - सर्दी-खोकला असलेल्या व्यक्तींशी संपर्क टाळा
– ज्यांना सर्दी, खोकला, ताप, किंवा इतर कोविड-१९ लक्षणे आहेत, अशा व्यक्तींशी संपर्क टाळावा. त्यांच्या जवळ गेल्यावर मास्क आणि हातमोजे वापरावेत. - बंद आणि हवेशीर नसलेल्या जागेत जाणे टाळा
– बंद जागी हवा योग्यप्रकारे फिरत नसल्यास, तिथे विषाणूचा प्रसार होण्याची शक्यता जास्त असते. त्यामुळे असे ठिकाणे शक्यतो टाळावीत.
– अशा ठिकाणी हवा खेळती ठेवण्यासाठी खिडक्या उघडणे किंवा व्हेंटिलेशन सिस्टीम वापरणे योग्य ठरते. - स्वास्थ्याबद्दल जागरूक राहा
– आपल्या शरीरात कोणतीही लक्षणे आढळल्यास, जसे की ताप, घशात त्रास, खोकला, किंवा थकवा, तर त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.
– स्वतःची आरोग्य तपासणी नियमित करा आणि ताप किंवा ऑक्सिजन पातळीची तपासणी करत राहा. - संगणकीय आरोग्य अनुप्रयोगांचा वापर
– कोविड-१९ संसर्गाविषयी माहिती देणारे अ‍ॅप्स किंवा सरकारी आरोग्य सेवेचे अपडेट्स नियमित तपासावेत.
– आरोग्य सेतु किंवा इतर डिजिटल आरोग्य अनुप्रयोग वापरून संपर्क ट्रेसिंग आणि कोविड-१९ संबंधित अद्यतने मिळवा. - गरज नसताना प्रवास टाळा
– गरजेचा नसेल तर लांबचा प्रवास टाळावा. विशेषतः कोविड-१९ संसर्ग वाढत असलेल्या ठिकाणी जाण्याचे टाळावे.
– जर प्रवास करणे आवश्यक असेल, तर सुरक्षितता उपाय, जसे की मास्क, सॅनिटायझरचा वापर, आणि सामाजिक अंतर पाळणे, यांचे काटेकोर पालन करावे. - मनःस्वास्थ्य आणि प्रतिकारशक्तीची काळजी घ्या
– योगा, ध्यान, आणि इतर व्यायामाचे नियमित पालन करून आपल्या प्रतिकारशक्तीला बळकटी द्यावी.
– आरोग्यदायी आहार घ्या आणि पुरेशी झोप घ्या, कारण शरीरातील प्रतिकारशक्ती वाढविण्यासाठी हे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
या उपाययोजनांमुळे XEC प्रकाराच्या संसर्गापासून स्वतःचे आणि इतरांचे रक्षण करणे शक्य आहे.
COVID-19: XEC प्रादुर्भावाचे देश
XEC प्रकार सध्या युरोप, उत्तर अमेरिका आणि आशियात मोठ्या प्रमाणावर पसरत आहे. या प्रकाराचे 550 नमुने 27 देशांमधून नोंदवले गेले आहेत. पोलंड, नॉर्वे, लक्झेंबर्ग, युक्रेन, पोर्तुगाल, अमेरिका आणि चीन हे देश यामध्ये समाविष्ट आहेत, ज्यात या प्रकाराचे नमुने आढळले आहेत. जर्मनीमध्ये हा प्रकार सर्वप्रथम आढळल्यापासून त्याचा प्रसार झपाट्याने वाढला आहे आणि आता तो अनेक देशांमध्ये पसरत आहे.
COVID-19: XEC तज्ञांचे मत
एरिक टोपोल, जे कॅलिफोर्नियातील स्क्रिप्स रिसर्च ट्रान्सलेशनल इन्स्टिट्यूटचे संचालक आहेत, त्यांनी XEC प्रकाराविषयी केलेल्या एका पोस्टमध्ये सांगितले आहे की, “XEC प्रकार सर्वात पुढे जाणारा प्रकार म्हणून दिसत आहे.” याचा अर्थ असा आहे की, हा प्रकार भविष्यात अधिक प्रमाणात पसरू शकतो आणि त्याचा प्रादुर्भाव अधिक मोठ्या प्रमाणावर होऊ शकतो.
COVID-19: XEC उत्परिवर्तनाची भूमिका
XEC प्रकारात काही नवीन उत्परिवर्तन झाल्यामुळे त्याची प्रसारणक्षमता अधिक वाढली आहे. हे उत्परिवर्तन विषाणूला अधिक संसर्गजन्य बनवतात, ज्यामुळे हा प्रकार अधिक वेगाने पसरतो. उत्परिवर्तनांमुळे विषाणूला रोगप्रतिकारक यंत्रणेतून बचाव करण्याची क्षमता मिळू शकते, ज्यामुळे लोकांमध्ये त्याचा प्रादुर्भाव होण्याची अधिक शक्यता असते.
COVID-19: XECभविष्यातील धोका
XEC प्रकाराच्या प्रसारामुळे भविष्यात नवीन लाट येण्याची शक्यता आहे. विषाणूच्या उत्परिवर्तनांमुळे ते अधिक संसर्गजन्य होण्याची शक्यता असते, ज्यामुळे ते वेगाने पसरू शकते. यामुळे सार्वजनिक आरोग्य यंत्रणांना अधिक सतर्क राहावे लागणार आहे आणि यासाठी नवीन उपाययोजना करण्याची गरज असू शकते.
Tumbbad 2: ‘तुम्बाड 2’ होणार रिलीज? चित्रपटाच्या री-रिलीजमध्ये मिळाले या प्रश्नाचे उत्तर
COVID-19: XEC परिणाम आणि प्रतिबंधात्मक उपाय
सध्या, XEC प्रकाराच्या प्रसारामुळे जगभरात चिंता व्यक्त केली जात आहे. विषाणूच्या प्रसारावर नियंत्रण मिळवण्यासाठी तज्ञ आणि आरोग्य संघटना विविध उपाययोजना सुचवत आहेत. यामध्ये लसीकरण, मास्क घालणे, सामाजिक अंतर ठेवणे, आणि वारंवार हात धुण्याचा समावेश आहे. लसीकरणाने विषाणूच्या गंभीर परिणामांपासून संरक्षण मिळू शकते, त्यामुळे लोकांनी लसीकरणाची प्रक्रिया पूर्ण करणे महत्त्वाचे आहे.
XEC प्रकाराच्या भविष्यातील प्रसारावर नियंत्रण ठेवण्यासाठी संशोधन आणि नवीन उपचार पद्धतींची गरज आहे.